Ischri a Juudizam ina Jumieka

Wentaim di Panish ehn hakyupai Jumieka, Juwish piipl frahn Spien ahn Puotyugal we a ron frahn di “Ingkwizishan,” kom seklop di ailant. Uova di wuoliip a ierdem sens da taim de, muo Juu kom frahn Jormani, ahn Senchral Yuurop. Fos taim, dehn faam sopret Kanggrigieshan; di tuu muos papyula wan dem waihna di Sefaadim ahn di Ashkinaazim. Ina 1881, dehn jainop fi faam “Di Yunaitid Kanggrigieshan a hIzrelait Piipl.”

Di fos Juwish Sinigag ina Jumieka bil a Puot Raayal, sixtiin ier bifuo di eleva hortkwiek rak di ailant. Di sinigag ehn de ina wahn sekshan a di toun we singk dong ina di sii. Bai dem taim de, sinigag bil aal uoba Jumieka -- ina Panish Tong, Mantigo Bie, Falmot, an som ada paat. Tuu mieja Juwish simichri de a Onzbie ahn Falmot.

Onzbie Simitchri

Onzbie (Hunt's Bay) a wan a di haulis Juwish simichri ina di Westan wol wid tuumtuon wa diet bak a 1672 ahn fi datde riizn aluon dizaab fi chriit az istarikal signifikant sait.

Nof memba a di Jumiekan Juwish komyuniti kyahn chries dehn faambli lain tu dem we beri ina di simichri. Touzn a Jumiekan bie di niem DaCosta, deLeon, Gabay, Henriques, Levy, ahn Nunes, fi egzampl, uu ab ansista beri ina disya haul abandan simichri iibn duo dehn faambli maita no praktis Juudizam agen. hOrli atemp fi taat signifikant ristorieshan pruogram mek ina 1937 fi ankiba ahn anort di simichri. Di sait lis az wan a di Jumieka Nashinal Eritij Chos sait bot dehn no du notn fi ristuor, sikyor ar mentieni muo dahn bushi ebri nou ahn den.

Lietli sohn uobasiiz skala ahn risaacha az wel sohn luokal piipl taat wok pahn likl ristorieshan. Di ebidens anort bai di risaach paint tu di fak se di Juwish kalani a Puot Raayal wehn signifikant ahn praaspros. Onzbie kraas di chanil frahn Puot Raayal ehna di haidiil plies fi di Juudem beri dehn ded. Di laas rikaad a berial diet 1819.

Di griebtuondem wa diskoba mekout a kaasli matiirial impuot frahn hIngglant. Dehn fain ebidens a ud kiaskit ahn maaka we ratn we lang taim, prizomshan fi di puora Juudem. Di kaasli maabl frahn nof a di grieb tekwe ahn wan tiiri a dat dehn tiif dem sel dem tu kiabinet meka fi yuuz mek fornicha. hInskripshan pahn di griebtuondem rait ina Iibruu, Puotyugii ahn Panish, az wel Ingglish.

Bibliography

• Template:Ischri a Juudizam ina Jumieka/Citation/core