Di ischri a di worl a di rekaadid memri a di expiiriens, roun di worl, a Homo sapiens. Ienchent yuuman ischri taat wid di invenshan, a difrent difrent paat a di ort, a raitin, we mek di biesis fi kip memri an spred an gruo nalij. Yuuman ischri maak wid, likl bai likl muo diskovri an invenshan, an tu bai kwantom liip- paradaim shif, revaluushan, we mek op iipak ina di matiirial an spirichal evaluushan a yuumankain.

Wan a di iipak dem bout we wi a taak a di taat a di Agrikolchral Revaluushan. Bitiwix 8,500 an 7,000 BCE, ina di Fertile Crescent, yuuman taat fi riez an gruo animal an plaant-agrikolcha. Dis spred gaa niebarin riijan, an divelop bai iteselft ina difrent riijan, til muos Homo sapiens liv laif az faama ina pormanet seklment centa pan som mieja badi a waata. Demya kamyuuniti ya jain-op uova taim fi mek biga an biga yuunit, a di siem taim wid di evaluushan a muo ifishent wie fi go frahn plies to plies.

Di siefti an prodoktiviti we faamin provaid mek di kamyuuniti expan. Exchra fuud mek divizhan a lieba pasibl, di krieshan a di opa klaas, an di divelopment a siti an so, a sivilaizieshan. Chuu yuuman sosaiyati wehna get so komplex, di niid fi wahn sistim a akountin kom bout; an frahn dis nou, raitin ivalv. Nof riijan kyahn kliem se dem a di kriegl a sivilaizieshan kaa raitin divelop ina sevral siti roun di ort.

Sivilaizieshan divelop pan di bangk a riva. Bai di taim a 3,000 BCE dem kom bout ina Mesopotamia ("lan bitwiin di riva dem" Euprates an Tigris), pan di bangk a di Nail, ina di Indus Riva Vali a India, an langsaid di big riva dem ina Chaina.

Dis ischri a di Uol Worl divaid op ina Antikwiti (ina di Ienchent Nier Iis, di Meditarienian biesn a Klasikal Antikwiti, Ienchent Chaina, Inechent India, up to bout di 6t senchri); di Migl Iej, fram bout di 6t tu di 15t senchri; di Orli Madorn piiriad, wid di Yuropian Renasaans, frahn di 16t senchri tu bout 1780; an di Madorn piiriad, frahn di Iej a Enlaitnment an di Indoschrial Revaluushan, we taat ina 1750, tu nou.